Feb 2017
Regelmatig worden we in Vlaanderen geconfronteerd met laaghangende luchtvervuiling. De concentratie aan koolstofmonoxide (CO) of, meer algemeen, fijn stof is in dat geval hoog. Als boosdoeners worden naast de dieselauto’s ook houtkachels genoemd. Bij een smogalarm geeft de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) daarom sinds kort een stookadvies: stook geen hout als je jouw houtkachel als bijverwarming of voor de gezelligheid gebruikt. Maar is een houtkachel echt zo vervuilend?
Niet iedereen is het eens over de stelling “Is hout stoken zo ongezond”. In een artikel gepubliceerd door Knack zijn de voorstanders aan het woord. Vooral de (onvolledige) verbranding van nat hout in open lucht en in open haarden zorgt voor veel milieuvervuiling. Nieuwere houtkachels verbranden het hout efficiënter en stoten zo veel minder schadelijke gassen uit. Kachels houden ten opzichte van open haarden hun warmte ook vast en dragen zo bij aan een hogere efficiëntie. Maar het grootste voordeel is de levenscyclus van hout: tijdens zijn groeiproces neemt een boom CO2 en andere schadelijke stoffen op uit de omgeving die het dan weer afgeeft bij de verbranding. Het is een klimaatneutrale manier van verwarmen, toch?
Neen, niet helemaal. Je kan enkel spreken van een klimaatneutrale verwarmingsbron indien je zelf hout gaat kappen in de buurt om het daarna op te stoken. Oost-Vlaamse bosgroepen organiseren daarom elk jaar een brandhoutverkoop. Wil je denken aan het milieu, dan haal je best hout dat gekapt werd in jouw lokale omgeving. Indien dit niet het geval is, dan zorgt het vervoer van het hout voor een verhoogde CO2-uitstoot.
De recentste metingen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) tonen aan dat huishoudens het grootste aandeel binnen de productie van fijn stof vertegenwoordigen. Ook het cijfermateriaal in Europa bevestigt dit. Het aandeel van de uitstoot door huishoudens neemt het laatste decennia bovendien toe. Een open haard is best gezellig én daardoor weer populairder, maar het is allesbehalve gezond. Het verbranden van hout in een open haard gedurende 2 uur veroorzaakt een uitstoot die te vergelijken valt met een autorit van 1100 km!
Wil je toch de gezelligheid van houtkachel, dan zijn er gelukkig nog mogelijkheden. Een nieuwe en zeer efficiënte manier van houtverbranding is een speksteenkachel. De uitstoot van schadelijke gassen is miniem en het rendement van het toestel is erg hoog: de efficiëntie loopt op tot 90%. Speksteen is een materiaal met een hoge thermische massa of inertie: de warmte wordt erg lang vastgehouden en zeer traag afgegeven. Deze kachels zijn ook veilig gezien de oppervlaktetemperatuur aan de buitenzijde van kachel zo laag is dat aanraking mogelijk is.
Hoe ouder jouw houtkachel, hoe slechter de verbranding en hoe vervuilender. Indien je dus toch een houtkachel in huis wil, kies je best voor een zo efficiënt mogelijk toestel. De uitstoot is ook afhankelijk van het gebruikte hout. Als je zelf in jouw achtertuin een boom kapt, het hout goed laat drogen en daarna gebruikt in een efficiënte speksteenkachel kan je pas echt spreken van een milieuvriendelijke en klimaatneutrale verwarmingsbron!
Een houtkachel is binnen de EPB-regelgeving vrij nadelig ook al heeft de kachel een vrij hoog rendement. De verwarming zal vaak lokaal zijn en niet centraal, wat extra wordt afgestraft. Het nadeel van een houtkachel wordt kleiner wanneer je dit bijvoorbeeld op de vloerverwarming aansluit.
Het is echter niet omdat je een aantal E-peil punten verliest dat het onmogelijk is om een houtkachel als hoofdverwarming te gaan gebruiken. Als EPB-verslaggever hebben wij reeds een aantal dossiers waarbij een kachel als hoofdverwarming wordt gebruikt en waarbij men probleemloos aan het maximale E-peil komt.
Het is dus mogelijk om een houtkachel ook als hoofdverwarming te gebruiken binnen de EPB-regelgeving. Lees er hier alles over.
Foto: Gijsens.be
