Stopcontactbatterijen en Plug-in PV-panelen: Wat Mag in Vlaanderen?

Duurzame energie wordt steeds toegankelijker, en nieuwe technologieën zoals plug-in zonnepanelen en stopcontactbatterijen maken het mogelijk om zonder grote investeringen je eigen stroom op te wekken of op te slaan. Maar zijn deze systemen wel toegestaan in Vlaanderen? En wat zijn de voordelen, nadelen en kosten? We leggen het uit.

Wat zijn stopcontactbatterijen en plug-in PV-panelen?

• Stopcontactbatterijen zijn compacte batterijen die je via een gewoon stopcontact oplaadt en bij piekmomenten energie terugleveren aan je woning. Bij stroomuitval mogen ze geen stroom leveren en moeten ze zichzelf uitschakelen om veiligheidsredenen.
• Plug-in PV-panelen, ook wel ‘balcony solar panels’ genoemd, zijn zonnepanelen met een stekker die je eenvoudig in een stopcontact kunt steken. Ze zetten zonne-energie om in wisselstroom en voeden deze direct in je eigen elektriciteitsnet.

Deze systemen richten zich vooral op huiseigenaars of huurders die geen grote zonne-installatie kunnen (of willen) plaatsen. Ook particulieren die geen beroep willen doen op een aannemer, maar toch energiebesparende maatregelen willen nemen, kunnen hiervan profiteren.

Hoe werken ze en wat is hun nut?

Beide systemen werken op een eenvoudige manier:

• Plug-in PV-panelen produceren zonne-energie die rechtstreeks wordt gebruikt door de toestellen in huis. Hierdoor verbruik je minder stroom van het net, wat je energiefactuur verlaagt.
• Stopcontactbatterijen slaan goedkope of zelf opgewekte stroom op en leveren deze terug wanneer energie duurder is of wanneer er geen zon is.

Ze bieden een laagdrempelige manier om je energieverbruik te optimaliseren zonder complexe installaties.

Zijn ze wettelijk toegestaan in Vlaanderen?

In Vlaanderen gelden strikte regels voor het terugleveren van stroom aan het net. Momenteel zijn plug-in PV-panelen niet expliciet verboden, maar ze moeten wel voldoen aan de technische vereisten van netbeheerder Fluvius:

• De omvormer moet gecertificeerd zijn (VDE-AR-N 4105 norm) en veilig uitschakelen bij een netstoring.
• Het totale vermogen mag niet te hoog zijn om overbelasting van het net te voorkomen. In de praktijk wordt meestal een limiet van 800W tot 1000W aanbevolen.
• Bij een digitale meter kan teruggeleverde stroom niet altijd correct verrekend worden.

Voor stopcontactbatterijen geldt dat ze binnen je eigen elektrische installatie werken en dus geen extra vergunningen nodig hebben, zolang ze veilig zijn aangesloten.

Technische aandachtspunten en veiligheid

Hoewel plug-in systemen eenvoudig te installeren lijken, zijn er enkele risico’s:

• Overbelasting van je stopcontact als je meerdere zware apparaten tegelijk gebruikt.
• Ongecontroleerde teruglevering kan bij een oudere (analoge) meter zorgen voor terugdraaiing, wat administratief problemen kan opleveren.
• Goedkope niet-gecertificeerde systemen kunnen leiden tot elektrische storingen of zelfs brandgevaar.

Het is dus cruciaal om een gecertificeerd systeem aan te schaffen en, indien nodig, een elektricien te raadplegen voor de installatie.

Impact op het elektriciteitsnet en de digitale meter

Voor gebruikers met een digitale meter is de impact dubbel:

1. Direct verbruik loont: Stroom die je direct gebruikt, bespaart geld.
2. Teruglevering wordt niet vergoed: Omdat er geen terugleververgoeding is zoals bij een klassieke zonne-installatie, verlies je energie als je meer opwekt dan je verbruikt.

Bij een analoge meter zou de teller kunnen terugdraaien, maar dit is niet de bedoeling en kan leiden tot problemen met Fluvius.

Voordelen en beperkingen voor particulieren

Voordelen

✅ Betaalbaar en eenvoudig: Geen dure installaties of vergunningen nodig.
✅ Besparing op energiekosten: Direct verbruik van zonne-energie verlaagt de factuur.
✅ Flexibiliteit: Ideaal voor huurders of mensen zonder dakruimte.
✅ Geen aannemer nodig: Eenvoudig zelf te installeren zonder tussenkomst van een professional.

Beperkingen

⚠ Niet altijd rendabel: Zonder terugleververgoeding verlies je potentieel opgewekte energie.
⚠ Beperkt vermogen: Je kunt geen groot huishouden voorzien van stroom.
⚠ Regels zijn niet altijd duidelijk: Vlaanderen heeft nog geen specifieke wetgeving voor deze systemen.

Wat kosten deze systemen?

De prijzen variëren afhankelijk van het merk en de capaciteit. Enkele voorbeelden:

• Plug-in PV-panelen: Een set van 2 zonnepanelen (1000W) met omvormers en WiFi-monitoring kost ongeveer €600 (zoals de [PLUGIN1000WIFI] set).
• Stopcontactbatterijen:
  • Een kleine thuisbatterij van 500Wh kost rond de €800.
  • Een grotere batterij van 5000Wh (5 kWh) kost ongeveer €1400.

Deze prijzen maken ze toegankelijker dan traditionele zonne-energie-installaties, maar de terugverdientijd is sterk afhankelijk van je verbruik.

Conclusie: een interessante oplossing of toch niet?

Stopcontactbatterijen en plug-in zonnepanelen kunnen een slimme keuze zijn voor mensen die hun energieverbruik willen optimaliseren zonder een volledige installatie. Ze zijn legaal in Vlaanderen, maar er zijn technische en netbeperkingen om rekening mee te houden.

Voor kleine verbruikers of huurders kunnen deze systemen een betaalbare eerste stap zijn naar meer zelfconsumptie. Wil je echter maximaal rendement halen uit zonne-energie, dan blijft een vaste PV-installatie met een thuisbatterij de beste keuze.

Integreerbaar binnen EPB?

Dit is momenteel nog onduidelijk. Neem contact op met Thijs Missiaen op 0497 53 84 10 om over de meest recente informatie te beschikken. Of stuur een e-mail via ons contactformulier.